“VOOR UW VRIJHEID EN DE ONZE” – Poolse offers voor de vrijheid

“VOOR UW VRIJHEID EN DE ONZE” – DE POOLSE SLACHTOFFERS VAN DE STRIJD IN NEDERLAND

Onder deze titel schreven we samen met de Stichting Driel-Polen een artikel. Dit artikel is geplaatst in het magazine van de Vereniging Vrienden van het Airborne Museum. Het artikel sluit naadloos aan bij de lezing die we samen verzorgen op zaterdag 30 maart.

Voor de lezers van dit magazine is de Poolse strijd in Nederland onlosmakelijk verbonden met de septemberdagen van 1944. Ook het Poolse aandeel in de bevrijding van het zuidwesten en noordoosten van ons land is redelijk bekend. Onderbelichter is de rol van Poolse piloten en verzetsstrijders. Tijd om eens wat licht te werpen op de offers die werden gebracht, met speciale aandacht voor de Slag om Arnhem.

Het artikel is in PDF te lezen op Polen in Beeld. Bij het artikel namen we op deze site ondersteunende informatie op.

Foto boven dit bericht: © IWM (CH 3014)
The new Polish Air Force standard was made by women and their families in Wilno (Vilnius) in Poland, then under the Soviet occupation, and was smuggled to Sweden by Japanese diplomats from where it eventually reached Britain in March 1941.

Lichtjes op Poolse graven

Het zal u mogelijk opvallen als u Poose oorlogsgraven bezoekt dat heel vaak een kaarsje brand op het graf. Of dat er een inmiddels uitgebrand lichtje bijstaat. Zo ook de foto van het graf van Bankowski op Jonkerbos bij Nijmegen (zie foto) Dit heeft natuurlijk te maken met de overwegend katholieke achtergrond van de Polen. Het branden van een kaarsje is daar heel gebruikelijk en dat zie je in Nederland terug bij de Poolse graven.

De katholieke feestdag ‘Aller Heiligen’ is een belangrijke feestdag voor veel Polen. Een traditie op deze dag is om een kaarsje op te steken op het graf van een dierbare. In Polen betekent dit dat het op de avond van Aller Heiligen heel druk is op begraafplaatsen. Bovendien reizen veel Polen af naar hun geboortedorp.

Dat betekent dat op die dagen bij nagenoeg alle graven wel kaarsen branden en ook dit zien we steeds meer terug in Nederland. Wees niet verbaasd als u op de avond van 1 november opeens bij alle Poolse graven lichtjes ziet branden. Zo gaan nazaten, immigranten en andere betrokken op deze dag naar de Poolse graven in Nederland om daar een lichtje op te steken.

Bijvoorbeeld op de graven bij de bevrijders die vochten bij Oosterbeek en Driel en die liggen op de oorlogsbegraafplaats van Oosterbeek. Gelegen in de bossen creëert dit een hele aparte ervaring.

Onze tip is om tegen het vallen van de avond langs te gaan bij een van de begraafplaatsen bij u in de buurt om dit te aanschouwen.

Tadeusz Micikiuk begraven in Newcastle

Terwijl we hard werken aan de techniek en vormgeving hebben we een klein resultaatje geboekt.

Op 20 september pleegde een van de Poolse militairen, Tadeusz Micikiuk, op het vliegveld zelfmoord toen het vertrek naar Nederland werd uitgesteld. Omdat hij niet omkwam in Nederland wordt hij niet vermeld op MarketGarden.com. Toch kan ook hij gezien worden als een direct slachtoffer van de operatie.

Op de versies van de ‘Roll of Honour’ die we kregen is hij (nog) niet opgenomen en bij de informatie die we kregen staat dat de locatie van zijn graf onbekend is. Niets is minder waar. Hij ligt begraven in Newcastle. Weliswaar niet gesneuveld of begraven in Nederland maar toch bijvangst van dit project ide we uiteraard met de Stichting Driel Polen hebben gedeeld.

We kamen de locatie op het spoor dankzij een publicatie in Military Physician, een kwartaal uitgave van Section of Military Physicians at the Polish Medical Society. Hierin worden vier slachtoffers beschreven, Micikiuk die dus zelfmoord pleegde in het VK, korporaal Tomasz Barkiet die zelfmoord pleegde aan de oever van de Rijn en nog twee die met mentale klachten werden opgenomen. Zie pag 87 en 88 van deze publicatie.

Voor het verhaal over die 20ste september lees: https://www.poleninbeeld.nl/…/20-september-1944…/